ГIАХЬВАХЪ عاڮواڅ

حامزاتێل راسۇل

)١٩٢٣-٢٠٠٣(

عاڮواڅ

وێڷا دۇنڬۇن ښاداڅ عاڮوالازۇڅې،

عۈلۈڅانڬۈ رۇڬێۺ نێڶـڬۈيان ڸازې.

رێڷا طادماغێڶې طارغال رېخێزې،

رۈخېلاڷ هۈبۈلڸۇڅ رێڿالێۺ نێڶان.

 دێدا رېگېڶ بۇڬۈ رێڴادێصېب ئێځ،

مارگاڃۇدا رۈسداڅ بالاهاراب مۈڞ.

هېلداصا باڸڬۈ نێج،  عانڃال عۈلێلال

عاڮواڅ ښۈ رێهاڷۇل راهدۇڅې ۺوانا.

راهۇن بۇڬۈ ڬۈردۇ،  ڬۈردۇڅ يێڬۈ ياس،

ياساڷ كېڃ احۇلېب بۇڬۈ حايرانڬۈ.

زۈباڷۇل ڞوابزازدې،  خارێل طېهالدې،

ځۇرێو داندې ڭاراو ښۈ عۈلێلاصدې...

كېرېن عېڭانا دێر،  هېڷۇڅ عېنېڭۇن...

عاڮوالاز جێدېرڬۈ ڞاحێلال طاغرال

طاصا وێۺې،  ياساي،  بۈڨاراو واسێن،

ئێرڬادال رېخانا ڬۈردۇڅا جانێر.

دێڛاڬێ،  هۈبۈلاص،  هاب عادات ڝۇنۇن،

عۈلێلاي ياسالدې سالام هابۇنا.

دێرڬێ شافكا طاغۇر،  ۺۇرۇن ڭۇن،  مايان،

هێطێناب ڬۈردۇڅې ڮۇرێزابۇنا.

هۈرڨۈب مېخ ئێنالدې ڞاحێلال طاغرال

ڞۈرۈل ڬۈردازۇڅان رېخۇن راڃانا.

دێر ۺۇرۇن بېكاراب شافكا طاغۇرڬێ،

حۈرێڅان قوېرق عادێن،  قواطێب گانڝانا.

قوارێڸاراو دێدا ياساڷ ابۇنا:

واس،  مۇن هێطێن وۇڬێن،  ڝاق خېخڬۈ ڭانێن،

خادۇب مێڅ باڭێڬۇن،  واڭې هانێوان

هېب دۇرڬۈ طاغۇرڬێن،  هېب دۇرڬۈ راگڬۇن.

دێدا رېگېڶ بۇڬۈ،  نێجېر واسازۇل

ښۈحۈ بېطېراڷې طاغۇر باتێڃۈ.

تالێحاو عۈلێڅان،  مێڅالڬێ ڨۇرۇن،

ڨێنچ عادێن خارانا قاداڅا طادې.

هېو جانێو ڶۇهێنڬۇن،  خال هابې،  ياساڷ

خانطان قانا ڬۈردال باق باڭێزېعان...

هۈرڨۈر سۈنال انا: سافارال،  راغال،

راڸادال،  شاهارال... ۺوانا عاڮواڅې.

مۈڞ بالاهۇن بۇڬۈ هادابڬۈ رۈسداڅ،

ياساڷۇل كېڃ بۇڬۈ هادابڬۈ ڬۈردۇڅ.

ڬۈردۇڅې عۈلێلاز رېخۇلا طاغرال،

دێڛاڬێ رېخانا دێرڬۈ ئێشلافا.

ښۈڬێداو خارۇلا قاداڅا طادې،

قوارێڸاراو دێدا ابۇلا ياساڷ:

مۇن كواطۇن ڭانێلان،  څاحڸۇلېو وۇڬێن،

بۈرخاتاب ماعاردا عازۇ بان بۇڬێن...

څاحێلاب زۈدێڅان بۈرتۇن انا ڞوا.

كێبې بۈرتاراب مۇن،  دێر عۈلۈڅانڸێ.

يا خېجڬۈ واتۇلا،  يا كواطۇن ڭۈلا،  

كێوېڬۈ ڭېڃۈ دۇن ښۈ ڞاراب عۇجدا.

١٩٥٩

ХIамзатил Расул

(1923-2003)

ГIАХЬВАХЪ

Вилълъа дунгун цадахъ гIахьвалазухъе,

ГIолохъанго ругищ нилIгоян лъазе.

Рилълъа ТIадмагъилIе тIаргъал реххизе,

Роххелалълъ гьоболлъухъ риччалищ нилIан.

...Дида рекIелI буго рикIкIадиссеб их,

МаркIачIуда росдахъ балагьараб моцIцI.

Гьелдасса балъго ниж, гIанчIал гIолилал

ГIахьвахъ цо ригьалълъул рагьдухъе щвана.

Рагьун буго горду, гордухъ йиго яс,

Ясалълъ кечI ахIулеб буго хIайранго.

Зобалълъул цIцIвабзазде, ххарил тIегьалде,

Хурив дандеккарав цо гIолилассде...

Керен гIеккана дир, гьелълъухъ гIенеккун...

ГIахьвалаз жидерго цIцIахIилал тIагърал

ТIасса вище, ясай, бокьарав васин,

Иргадал реххана гордухъа жанир.

Диццаги, гьоболасс, гьаб гIадат цIунун,

ГIолилай ясалде салам гьабуна.

Дирги шапка тIагъур, щурун ккун, маян,

ГьитIинаб гордухъе хьуризабуна.

Гьоркьоб мехх иналде цIцIахIилал тIагърал

ЦIцIорол гордазухъан реххун рачIана.

Дир щурун бекараб шапка тIагъурги,

ХIорихъан къверкъ гIадин, къватIиб кIанцIана.

Къварилъарав дида ясалълъ абуна:

Вас, мун гьитIин вугин, цIакъ ххеххго кканин,

Ххадуб михъ баккигун, вакке гьаниван

Гьеб дурго тIагъургин, гьеб дурго ракIгун.

Дида рекIелI буго, нижер васазул

ЦохIо бетIералълъе тIагъур батичIо.

ТалихIав гIолихъан, михъалги кьурун,

Кьинч гIадин ххарана къадахъа тIаде.

Гьев жанив лIугьингун, ххалгьабе, ясалълъ

ХхантIан къана гордал бакъ баккизегIан...

Гьоркьор сонал ана: сапарал, рагъал,

Ралъадал, шагьарал... щвана ГIахьвахъе.

МоцIцI балагьун буго гьадабго росдахъ,

Ясалълъул кечI буго гьадабго гордухъ.

Гордухъе гIолилаз реххула тIагърал,

Диццаги реххана дирго ишлапа.

Цогидав ххарула къадахъа тIаде,

Къварилъарав дида абула ясалълъ:

Мун кватIун кканилан, хъахIлъулев вугин,

Борххатаб магIарда гIазу бан бугин...

ХъахIилаб зодихъан бортун ана цIцIва. –

Кибе бортараб мун, дир гIолохъанлъи!

Я ххеххго ватула, я кватIун ккола, –

Кивего ккечIо дун цо цIцIараб гIужда.

1959