Дун дирго зоноде вуго ссверулев دۇن دێرڬۈ زۈنۈدې وۇڬۈ صوېرۇلېو

٢٠١٥ سۈناڷۇل قۈبۇحێڶ مۈڞاڷۇل ٣٠ قۈ، الحاد قۈ - هاطان قۈ.

دۇن دێرڬۈ زۈنۈدې وۇڬۈ صوېرۇلېو.

دۇن رۈسدال ځابالاڅ وۇڬۈ ئېخېتۇن،

ئۇمۇمۇزدا ڛېوې تاقسێرچێ عادێن.

هېزۇل زاناز دێيې ڨۈلېل سۇئالاز

صۈعاب كواچاي بۇڬۈ كاراندا خۇرخۇن.

هېز هێقۇلېب بۇڬۈ: قوارێدال سۈناز

جێدېڛا ڝۇناراب ۺاي بێچارابێن،

بێڬێ عېطڬێ عۈرڸۇن عۈدۈبېڬێ طۇن،

عۇڞاراب كێنابڬۈ ۺاي ۺۇۺارابێن؛

ئێڛالڬێ،  عۈرالڬێ،  مۇعرۇل طۇهدۇلڬێ،

مۇعرۇل تۇن نۇجڬێ ئۇن،  ڷێيې تارالێن.

ئۇنېڷۇل جۈدۈڛا ئێرساڷې تاراب،

هۇدۇلڸێڬۇن واڛڸێ ۺاي ڝۇنېڃېبێن.

هېل راغۇلېل رۇڬۈ،  رۈسۇ تارابڬۈ،

رۈسدال عادات،  عامال عۈدۈب تارازدې.

خارێښېلازۇلڬێ،  خۇرێب فۇرڛێلڬێ،

عۈرڨ ڭوېزې ڸێمادا ماڷېڃېب ۺايان.

هېزۇل سۇئالازې جاواب هېڃېو دۇن

دێرڬۈ زانێيالدې وۇڬۈ صوېرۇلېو،

ځواراز ڃاڬۈيازدا ڃوالېل عايێبال،

ڃاڬۈ وۇڬېو دێيڬێ عاڮالال رۇگۇن.

حابێب داوۇدێلازۇل

Дун дирго зоноде вуго ссверулев.

Дун росдал хабалахъ вуго эххетун,

Умумузда ццеве такъсирчи гIадин.

Гьезул заназ дие кьолел суалаз

СсогIаб квачай буго каранда ххурххун.

Гьез гьикъулеб буго: къваридал соназ

Жидецца цIунараб щай бичарабин,

Биги гIетIги гIорлъун гIодобеги тIун,

ГIуцIцIараб кинабго щай щущарабин;

Иццалги, гIоралги, мугIрул тIугьдулги,

МугIрул тун нужги ун, лълъие таралин.

Унелълъул жодоцца ирсалълъе тараб,

Гьудуллъигун ваццлъи щай цIунечIебин.

Гьел рагъулел руго, росу тарабго,

Росдал гIадат, гIамал гIодоб таразде.

Ххарицелазулги, хуриб пурццилги,

ГIоркь кквезе лъимада малълъечIеб щаян.

Гьезул суалазе жаваб гьечIев дун

Дирго заниялде вуго ссверулев,

Хвараз чIагоязда чIвалел гIайибал,

ЧIаго вугев дийги гIахьалал рукIун.

ХIабиб Давудилазул.

رۇصا رۈسۇڶې РУССА РОСУЛIЕ

٢٠١٥  سۈناڷۇل قۇبۇحێڶ مۈڞاڷۇل ١٠ قۈ،  انڷځۇر قۈ - ئێتنێ قۈ

رۇصا رۈسۇڶې.

دۇن دێرڬۈ رۈسۇڶې وۇصۇنېو وۇڬۈ.

رۈستێبڬێ،  ماسكاوابڬێ دێدا ڃالعانا.

هالې څاحاب مېعېر،  عۇرڿێناب اولاڅ.

څالابازۇل قېدال،  قوارێدال ڴالال.

قېڛ هابۇن زۈبازدا،  ڷېدۈلېل ڞۇمال.

بېرښێنال حانڄاڛا راچۇنېل ماقنال.

هانێب باڞاداب زۈب ڞۈرۈرال ئێڛال.

الاهاصۇل راحمات،  گۇدێياب باركات.

بۇڬۈ دێدا ڸالېب دێيې خێرێياب.

مۇعرۇل طاڸێياڷۇل باڸڬۈياب حێكمات.

ساردێڶ ڞوابزاز طۈلېب عاڬاراب سارێن.

عاڬاراب راڨاڷۇڅ ئۇرڅارال بېرال.

هانێب ئېركېن بۇڬۈ،  دێر كېڃڬێ،  دێر راگ.

عالاماتاب دۇنيال،  دێر رۈسۇ دێر راڨ.

زامان ځێسۇن بۇڬۈ،  خالق صوېرۇن بۇڬۈ.

حالڮێ ڸاڃېل ڸاندال،  ڶۇتۇلېل رۇڬۈ.

هانجې ځېرڸۇن وۇڬۈ،  ځوېزې ۺۇن وۇڬۈ.

هاب رۈسۇڶ وۇصێنې،  ڝاق بۈڨۇن بۇڬۈ.

ڃۇنتاراب مێناڬێ،  ځېراب رۈسۇڬێ.

دێيې ڝاق خێرێياب مادێنا بۇڬۈ.

لې دێر هۇدۇلزابێ،  رۇصا رۈسۇڶې.

حاسراتاب،  ڃۇحاراب طاد ماعارۇڅې.

هانێب بۇڬۈ تالێح،  ښۈ خاصاب ئێياح.

بازار - ماخبۇصخانا تۇن رۇصا رۈسۇڶې.

ڸۈندۈداصا حاجێمۇحاماد ١٩٩٨ سۈن.

РУССА РОСУЛIЕ.

Дун дирго росулIе вуссунев вуго.

Ростибги, Маскавабги дида чIалгIана.

Гьале хъахIаб мегIер, гIурччинаб авлахъ.

Хъалабазул къедал, къваридал кIкIалал.

Къецц гьабун зобазда, лълъедолел цIцIумал.

Берцинал хIанчIчIацца рачунел макънал.

Гьаниб бацIцIадаб зоб цIцIорорал иццал.

Аллагьассул рахIмат, кIудияб баркат.

Буго дида лъалеб дие ххирияб.

МугIрул тIалъиялълъул балъгояб хIикмат.

СардилI цIцIвабзаз тIолеб гIагараб сарин.

ГIагараб ракьалълъухъ урхъарал берал.

Гьаниб эркен буго, дир кечIги, дир ракI.

ГIаламатаб дунял, дир росу дир ракь.

Заман хисун буго, ххалкъ ссверун буго.

ХIалхьи лъачIел Лъандал, лIутулел руго.

Гьанже херлъун вуго, хвезе щун вуго.

Гьаб росулI вуссине, цIакъ бокьун буго.

ЧIунтараб минаги, хераб росуги.

Дие цIакъ ххирияб Мадина буго.

Ле дир гьудулзаби, русса росулIе.

ХIасратаб, чIухIараб тIад магIарухъе.

Гьаниб буго талихI, цо ххассаб ияхI.

Базар-маххбуссхана тун русса росулIе.

Лъондодасса ХIажимухIамад 1998 сон.

خالقاڷۇل ئۇنتێ ХХАЛКЪАЛЪЛЪУЛ УНТИ

٢٠١٥  سۈناڷۇل قۈبۇحێڶ مۈڞاڷۇل ١٠ قۈ،  انڷځۇر قۈ - ئێتنێ قۈ

خالقاڷۇل ئۇنتێ

راگ ئۇنتێلېب بۇڬۈ هاب عالام بێڮۇن،

بالاهاز بۈرښۇنېب هاب عۇمرۇ بێڮۇن.

راگ ڬۇرحۇلېب بۇڬۈ هاب جاهلۇ بێڮۇن،

هابێ عادێن ڃوالېل عادامال رێڮۇن.

راگ باقوالېب بۇڬۈ،  هاب زۇلمۇ بێڮۇن،

عۈلێلاب عېلاڷۇل جانازا بێڮۇن،

خاباڷ وۇقاراوڬێ واڅۇلېو وێڮۇن،

ځوارال قارقالابێ رێچۇلېل رێڮۇن.

راگ قوارێڸۇن بۇڬۈ هاب زامان بێڮۇن،

حارامڸێ كوانالېب هاب جاهلۇ بێڮۇن،

حاكێماص حۇلۇلېب داغێستان بێڮۇن،

عادامازۇل بۇڬېب چېڮ كوېشڸێ بێڮۇن.

راگ ڨواهۇلېب بۇڬۈ هاب عېلمۇ بێڮۇن،

ازارڬۈ باطێياب طارێقات بێڮۇن،

دالێل باچێنڃۈڬۈ دالاي باچۇنېز

دێناڷې هابۇلېب قابێحڸێ بێڮۇن.

راگ بۇحۇلېب بۇڬۈ هاب عادلۇ بێڮۇن،

ځواراصدا هاردۈلېب هاڬاب خالق بێڮۇن،

قواطاڅ بۈڞێ عادێن،  بېصدالڸێ بێڮۇن،

جۇهۇطازې ۺواراب ئێختێيار بێڮۇن.

راگ ئۇنتۇلېب بۇڬۈ،  صابرۇ ځۇن رۇڬۈ،

خالاتاب سافاراڷ نۇځ قۈسۇن رۇڬۈ.

هېدێن عاصراباز نێڶ كۇښارال رۇڬۈ،

مۇحۇرڸۇن رۇحێزې،  حۇرڸۇن طاعێنې.

كێن راگ ئۇنتێلارېب مۇئمێنچێياصۇل،

مايمالاكاز ئێسلام كاكۇلېب بێڮۇن؟

كێن راگ عۈدێلارېب ساځاو چێياصۇل،

جاهلۇياڷ كاكۇلېب هاب عېلمۇياڷۇڅ؟

ماحمۇدێلازۇل حاجێمۇحاماد،  ١٩٩٩ سۈن.

ХХАЛКЪАЛЪЛЪУЛ УНТИ

РакI унтилеб буго гьаб гIалам бихьун,

Балагьаз борцунеб гьаб гIумру бихьун.

РакI гурхIулеб буго гьаб жагьлу бихьун,

Гьаби гIадин чIвалел гIадамал рихьун.

РакI бакъвалеб буго, гьаб зулму бихьун,

ГIолилаб гIелалълъул жаназа бихьун,

ХабалI вукъаравги вахъулев вихьун,

Хварал къаркъалаби ричулел рихьун.

РакI къварилъун буго гьаб заман бихьун,

ХIарамлъи кваналеб гьаб жагьлу бихьун,

ХIакимасс хIулулеб Дагъистан бихьун,

ГIадамазул бугеб чехь квешлъи бихьун.

РакI кьвагьулеб буго гьаб гIелму бихьун,

Азарго батIияб тIарикъат бихьун,

Далил бачинчIого далай бачунез

Диналълъе гьабулеб къабихIлъи бихьун.

РакI бухIулеб буго гьаб гIадлу бихьун,

Хварассда гьардолеб гьагаб ххалкъ бихьун,

КъватIахъ боцIцIи гIадин, бессдаллъи бихьун,

ЖугьутIазе щвараб иххтияр бихьун.

РакI унтулеб буго, ссабру хун руго,

Ххалатаб сапаралълъ нух къосун руго.

Гьедин гIассрабаз нилI куцарал руго,

МухIурлъун рухIизе, хIурлъун тIагIине.

Кин ракI унтилареб муъминчияссул,

Маймалаказ ислам какулеб бихьун?

Кин ракI гIодилареб сахав чияссул,

Жагьлуялълъ какулеб гьаб гIелмуялълъухъ?

1999 сон

ХIажимухIамад МахIмудилазул

Дуда чIор речIчIаяв دۇدا ڃۈر رېڄاياو

٢٠١٥  سۈناڷۇل قۈبۇحێڶ مۈڞاڷۇل ٣ قۈ،  انڷځۇر قۈ - ئێتنێ قۈ

دۇدا ڃۈر رېڄاياو

دۇدا ڃۈر رېڄاياو،  ڃۇحاراب لاچېن، 

ڃۇحدايې مۇن ڮوادۇن،  ڮێ دێيې هېڃۈ.

ڃۈردال ڬۇلا ۺواياب،  صۇرمێياب مێڭێ، 

دۇن تۇن،  ښۈڬێياص ڭۇن،  حاق باتێلارێۺ؟

لۈچنۈدا چانڬێت بان،  چان هابۇلېڷۇل، 

چانڬێ راعێ ۺوانا هال عادامازۇل.

ۺۇنغارۇي گێڃ بێطۇن،  ڸابڬۈ مۈڞ ئێندال، 

گاڸاي باطا بۇڬۈ عۈلێل ياسازۇل.

دێر باعراب لاچېن چێداي انێلان، 

ئۇنتاراب طۇلادې طامۇنا زاهرۇ.

هانجې كێن بۇگێنېب كېرېناڷۇل هان، 

بېكاراب مۇغالدا طۇڮێدۇل مێځێر.

مۇنڬێ چێيێن ابۇن،  چۇچۇن يێگانا، 

چێ ڬۇرېو جۈ واتۇن،  تانا جاحاوڬۈ.

مۇنڬێ عادانێلان مۇگۇرڸاراب گال، 

دۇدا گاڸاراي دۇن ياڅانا گالۇڅ.

مارغالۇل غۈغۈڶان بۈرڃاراب ڃێمێخ، 

دۇن رۇڿابازداصا طاصا يێۺاراي.

جاوهارۇل ڨۇرۇڶان بۈرتاراب ڬاماڃ، 

دۇن هال ياسازداصا عېمېرڬۈ ڷێگاي.

دۇنيالڬۇن داندڞاراب ئێياح بۇڬېي دۇن، 

مۇن چۈرخۈڶ وۈسێدال،  چۇچۇن يێگانا.

رۈسداد باۺاداب عاقلۇ بۇڬېي دۇن، 

مۇن بېرښێن وێڮێدال،  مۇگۇرڸۇن ڭانا.

دۇن،  دێيې ڬۇرۈنێ،  چۇچۇن ياتانێ، 

چارغۇدۇز طۇطۇيڬێ مارغالاڷۇل چېرخ.

دێ ڬۇرۈڬۈ رۈڨێ ڭېڃېب باتانێ، 

دۇيېڬۈ عۇمرۇ تۇن،  عاجال بۈسێلا.

رۈڨێ هابۇن ۺێنال چۈرۈكڸانانێ، 

چۇردې ڷێم عېلارۈ هاب دۇنيالاڷۇل.

بالاي هابۇن ۺێنال كافۇرڸانانێ، 

كێنابڬۈڬێ خالقاڷ څانچ بازې ڭېلا.

انخێل مارێن

اوار خالقاڷۇل طۈڛېيېصېي كۈڃۈهان،  اوارێستانالداڬۈ ڞار راعاراي ماعابازۇل وا رۈڨۇل كۇڃدۇزۇل ئۇستار،  عانخێل مارێن هايۇنا ١٨٤٠ سۈناڷ رۇغجاب رۈسۇڶ. مارێن يێگۇن يێڬۈ هۈرڨۈصېب چېرخاڷۇل،  ڄېعېرال بېرازۇل،  ڄېعېرڴۇياب هۇرمال،  بېرښێناي عادان.

Дуда чIор речIчIаяв

Дуда чIор речIчIаяв, чIухIараб лачен,

ЧIухIдае мун хьвадун, хьи дие гьечIо.

ЧIордал гула щваяб, ссурмияб микки,

Дун тун, цогиясс ккун, хIакъ батиларищ?

Лочнода чангит бан, чан гьабулелълъул,

Чанги рагIи щвана гьал гIадамазул.

Щунгъаруй кIичI битIун, лъабго моцIцI индал,

КIалъай батIа буго гIолил ясазул.

Дир багIраб лачен чидай анилан,

Унтараб тIуладе тIамуна загьру.

Гьанже кин букIинеб кереналълъул гьан,

Бекараб мугъалда тIухьидул михир.

Мунги чийин абун, чучун йикIана,

Чи гурев жо ватун, тана жахIавго.

Мунги гIаданилан мукIурлъараб кIал,

Дуда кIалъарай дун яхъана кIалухъ.

Маргъалул гъогъолIан борчIараб чIимихх,

Дун руччабаздасса тIасса йищарай.

Жавгьарул кьурулIан бортараб гамачI,

Дун гьал ясаздасса гIемерго лълъикIай.

Дунялгун дандцIцIараб ияхI бугей дун,

Мун чорххолI восидал, чучун йикIана.

Росдада бащадаб гIакълу бугей дун,

Мун берцин вихьидал, мукIурлъун ккана.

Дун, дие гурони, чучун ятани,

Чаргъудуз тIутIуйги маргъалалълъул черхх.

Ди гурого рокьи ккечIеб батани,

Дуего гIумру тун, гIажал босила.

Рокьи гьабунщинал чороклъанани,

Чурде лълъим гIеларо гьаб дунялалълъул.

Балай гьабунщинал капурлъанани,

Кинабгоги ххалкъалълъ хъанч базе ккела.

ГIанхил Марин.

Авар ххалкъалълъул тIоццеессей кочIогьан, Аваристаналдаго цIцIар рагIарай магIабазул ва рокьул кучIдузул устар, ГIанхил Марин гьаюна 1840 соналълъ Ругъжаб росулI. Марин йикIун йиго гьоркьоссеб черххалълъул, чIчIегIерал беразул, чIчIегIеркIкIуяб гьурмал, берцинай гIадан.

Чарчурал гъудузул мугъал рекизе چارچۇرال غۇدۇزۇل مۇغال رېكێزې

٢٠١٥  سۈناڷۇل قۈبۇحێڶ مۈڞاڷۇل ٣ قۈ،  انڷځۇر قۈ - ئێتنێ قۈ

چارچۇرال غۇدۇزۇل مۇغال رېكێزې

مۇنڬێن دۇن ښاداڅال ئێځدالێل قۈيال

راځاڬێ عارشالدې،  عازێزاو هۇدۇل.

گێيالڬۈ گاڸارال څۈرۺۈل راغابێ، 

نێڶېي حالاي ڄاڬێ،  حۇرۇلعێنزابێ.

مۇن بۈرڮێڛا كواياب كېرېناڷۇل هان

گێحێنڬۈ بۇگێنڃۈ رۈڨێ هېڃۈڬۈ.

راڨۇڶې رېڞايال عادانێر بېرال

عۈدۈر رالاهێڃۈ،  بالاي هېڃۈڬۈ.

رۇح باڅۇدا ڸالېب ځوېلاڷۇل ڨۈعڸێ

دێر خێيالازداصا ڛېبې ڭېلاداي؟

قۈنۈ ڃوايڬۇن ڸالېب ځۈباڷۇل بېڞڸێ، 

ئۇنڬۈ،  هاب رۈڨێعان زاحماڸێلاداي؟

حاجێزابێ ئۇنېب څاحاب كاعبا رۇق، 

دێڛانێ كوېر ڃوانێ،  كوېش بۇگێناداي؟

قافێلا رېگۇنېب مېسېدێل ڬاما، 

دۇنڬێ داندې حانێ،  حاقداي بۇگێنا؟

رۈرخاتاب هۇندۇزدې هاواياب څێرغۇ، 

خێيال ۺێبداي بۇڬېب دێر وۈڨۇلېصۇل؟

څۈرۺۈل راغابازدې رۇماب ئێتارگۈ، 

راگ ڷێداداي بۇڬېب دێر هالماغاصۇل؟

وۈرې،  رۈڨێ تېلۈ،  تۇلاكاب څێرغۇ، 

قۈطنۈب بێښېن بۇڬێن ماڞێڅابازۇل.

بێخێلۈ،  هاوالێ،  هابۇراب قۈطێ، 

ڷێلڬۈ گالدێر رۇڬێن نێڶ گێيالڬۈڬێ.

نۇڅێد بېرال كوێنا،  چۇدكاز ځوېل كوێنا، 

بېك - بېكۇن كېرېن ڨۇن،  كوېردې واچێنا.

باڝال عاوۇسدێلا،  هابێ حافدېلا، 

مالاڨان باڅێلا ڬواجێ – دۇنێيال.

بۈرخاتاب ڨۇرۇڶې چانڬێ هابێلا، 

چارچۇرال غۇدۇزۇل مۇغال رېكێزې.

ۺواراب عۇرۇل باڨۇڶ ئۇردۇڬێ ڃوالا، 

هال قواطۇل خابارال خاچادۇلېل تۇن.

عېمېر قواقوادۇڬې،  قواطۇل عانگابێ، 

دۇن كاكۇنێۺ څوالېل كێرڬۈ تافتارال؟

قاداڶ ڝێك - ڝێكۇڬې،  ڞاحێلال بۈرڮال، 

دێر بێښۇنێۺ ئێنېب رێجاراب عۇمرۇ؟

هاب دۇنيال - عالاماڷ عايێب ڃوانێڬێ، 

عۇراب لاڬا بۇڬۈ،  باڿێلا دێڛا.

خالقۇل عالاماڷۇل رۈهۈ ۺوانێڬێ، 

رۇهۇناب چېرخ بۇڬۈ،  حېڮۈن يێگێنا.

بۈرخاتاب قادادې قۈقاب مالێ ڃوان، 

قېرڨۈن فايدا هېڃۈ،  عۈدۈي يێگێنا.

قادال ڬۈردابازدې ئێشانال هارۇن، 

طۈگاي صوېرێلارۈ دۇن دۇدا خادۇي.

عانخێل مارێن.

اوار خالقاڷۇل طۈڛېيېصېي كۈڃۈهان،  اوارێستانالداڬۈ ڞار راعاراي ماعابازۇل وا رۈڨۇل كۇڃدۇزۇل ئۇستار،  عانخێل مارێن هايۇنا ١٨٤٠ سۈناڷ رۇغجاب رۈسۇڶ. مارێن يێگۇن يێڬۈ هۈرڨۈصېب چېرخاڷۇل،  ڄېعېرال بېرازۇل،  ڄېعېرڴۇياب هۇرمال،  بېرݭێناي عادان.

Чарчурал гъудузул мугъал рекизе

Мунгин дун цадахъал ихдалил къоял

Рахаги гIаршалде, гIазизав гьудул.

КIиялго кIалъарал хъорщол рагъаби,

НилIей хIалай чIчIаги, хIурулгIинзаби.

Мун борхьицца кваяб кереналълъул гьан

КIихIинго букIинчIо рокьи гьечIого.

РакьулIе рецIцIаял гIаданир берал

ГIодор ралагьичIо, балай гьечIого.

РухI бахъуда лъалеб хвелалълъул кьогIлъи

Дир ххиялаздасса ццебе ккеладай?

Къоно чIвайгун лъалеб хобалълъул бецIцIлъи,

Унго, гьаб рокьигIан захIмалъиладай?

ХIажизаби унеб хъахIаб кагIба рукъ,

Диццани квер чIвани, квеш букIинадай?

Къапила рекIунеб меседил гама,

Дунги данде хIани, хIакъдай букIина?

Рорххатаб гьундузде гьаваяб хъиргъу,

Ххиял щибдай бугеб дир вокьулессул?

Хъорщол рагъабазде румаб итаркIо,

РакI лълъидадай бугеб дир гьалмагъассул?

Воре, рокьи тело, тулакаб хъиргъу,

КъотIноб бицен бугин мацIцIихъабазул.

Биххило, гьавали, гьабураб къотIи,

Лълъилго кIалдир ругин нилI кIиялгоги.

Нухъид берал квина, чудказ хвел квина,

Бек – бекун керен кьун, кверде вачина.

БацIал гIавусдила, гьаби хIапдела,

Малакьан бахъила гважи – дуниял.

Борххатаб кьурулIе чанги гьабила,

Чарчурал гъудузул мугъал рекизе.

Щвараб гIурул бакьулI урдуги чIвала,

Гьал къватIул ххабарал ххачадулел тун.

ГIемер къвакъвадуге, къватIул гIанкIкIаби,

Дун какунищ хъвалел кирго таптарал?

КъадалI цIик – цIикуге, цIцIахIилал борхьал,

Дир бицунищ инеб рижараб гIумру?

Гьаб дунял – гIаламалълъ гIайиб чIваниги,

ГIураб лага буго, баччила дицца.

Ххалкъул гIаламалълъул рогьо щваниги,

Ругьунаб черхх буго, хIехьон йикIина.

Борххатаб къададе къокъаб мали чIван,

Къеркьон пайда гьечIо, гIодой йикIина.

Къадал гордабазде ишанал гьарун,

ТIокIай ссвериларо дун дуда ххадуй.

ГIанхил Марин.

Авар ххалкъалълъул тIоццеессей кочIогьан, Аваристаналдаго цIцIар рагIарай магIабазул ва рокьул кучIдузул устар, ГIанхил Марин гьаюна 1840 соналълъ Ругъжаб росулI. Марин йикIун йиго гьоркьоссеб черххалълъул, чIчIегIерал беразул, чIчIегIеркIкIуяб гьурмал, берцинай гIадан.