ЛIугIаял хъулухъал, тIагIаб гIарац ڶۇعايال څۇلۇڅال، طاعاياب عاراښ

ڶۇعايال څۇلۇڅال،  طاعاياب عاراښ

ڶۇعايال څۇلۇڅال،  طاعاياب عاراښ،

چان هۇدۇل واڅاراو نۇجۈڛا دێڅان.

نۇجۈڅې خارۇلېب ڨۇرداصا وۈرتۇن،

څانطاراو چان فاقێر وۇقاراو راڨۇڶ.

نۇجۈي قۇلۇلاڬۈ چاماو وېكاراو،

چاماص رېخۇن تاراب ئۇمۇمۇزۇل نۇځ.

نۇجۈڅ ځێنڸۇلاڬۈ چاماو وۇحاراو.

رۇح باڅۇلېب قۈياڷ،  چام رېگېقڸاراو.

چان چاڅۇ بۈرجاراب نۇجۈر كۇرڨبازدا،

نۇج ۺوېڃۈڬۈ چام ڞۇم څۇرۺۇدې ڭاراب.

چان ڞۇگا نۇجۈڞا ڝێرقڸۇن هاوۇراو،

ڝێرق وۇگاراو چاماو عانڴڸۇن ڶۇهاراو.

نۇجۈدا گۈچانا رۈڨێڬێ كېڃڬێ،

كارېرازۇل چۈدا چابڅاد ئۇناڬۈ.

بېرښێنڸێ،  باڞاڸێ،  بۈڞۇل ئۇرغېلاز،

بېڛڸارال نۇجۈدا بێڮێڃۈ،  ڸاڃۈ.

ڸالا عادادێصېب بۇڬۈ دێر احێ،

عۇمرۇياڷ كێداڬۈ ڶۇعێلارۈ نۇج.

نۇجېڅې څۇرۺۇلېل،  نۇجېي قۇلۇلېل

قۈ باناعان جېڬێ رۇڬۈ ڞێڴۇنېل.

دێرڬێ تالێح ڭانا،  ئۇلبۇزۇل ڨالباز

ڨېڃۈ هېب څانطڸۇدې څۇرۺۇلېب عامال.

څۇلۇڅازې عۈلۈ،  عارښۇيې عۈلۈ،

عادانڸێ بێچێڃۈ،  چێڸێ رېخێڃۈ.

حابێب داوۇدێلازۇل

ЛIугIаял хъулухъал, тIагIаяб гIарац.

ЛIугIаял хъулухъал, тIагIаяб гIарац,

Чан гьудул вахъарав нужоцца дихъан.

Нужохъе ххарулеб кьурдасса вортун,

ХъантIарав чан пакъир вукъарав ракьулI.

Нужой къулулаго чамав векарав,

Чамасс реххун тараб умумузул нух.

Нужохъ хинлъулаго чамав вухIарав.

РухI бахъулеб къоялълъ, чам рекIекълъарав.

Чан чахъу боржараб нужор куркьбазда,

Нуж щвеч1ого чам цIцIум хъурщуде ккараб.

Чан цIцIукIа нужоцца цIиркълъун гьавурав,

ЦIиркъ вукIарав чамав гIанкIкIлъун лIугьарав.

Нужода кIочана рокьиги кечIги,

Кареразул чода чабхъад унаго.

Берцинлъи, бацIцIалъи, боцIцIул ургъелаз,

Беццлъарал нужода бихьичIо, лъачIо.

Лъала гIададиссеб буго дир ахIи,

ГIумруялълъ кидаго лIугIиларо нуж.

Нужехъе хъурщулел, нужей къулулел

Къо банагIан жеги руго цIцIикIкIунел.

Дирги талихI ккана, улбузул кьалбаз

КьечIо гьеб хъантIлъуде хъурщулеб гIамал.

Хъулухъазе гIоло, гIарцуе гIоло,

ГIаданлъи бичичIо, чилъи реххичIо.

ХIабиб Давудилазул

غۇنێب Гъуниб

غۇنێب

دێڛانێ هاب غۇنێب غۈغۈل سێ عادێن

غوارێداب ڴالاڅې ښۇن رېخێلائان، 

ۺاي ڬۇرېڷۇل هېنێب غالباڝال ڭوېزې، 

غێرۇن عۇرۇس هابزاز هۇجۇم هابێدال.

دێڛانێ هاب غۇنێب غوار - غوارێيالدا، 

غۇراراب ۺېع عادێن ۺۇۺاڅ بالائان، 

ۺاي ڬۇرېڷۇل هېنێب هاب ئۇلكاياڷۇل

هۇنارڬێ ڃۇحێڬێ ڃاربێدا ڸېدال.

ۺاي ڬۇرېڷۇل هېنێب داغێستاناڷۇل

ڞار راعارال واسال اسێر هارێدال، 

ۺاي ڬۇرېڷۇل هېنێب شارعاڷۇل خوالچېن

شامێلێل كۈدۈصا كافۇراص ئێندال.

هېنێصان بايبێڮۇن دێن - ئێسلاماڷۇل

اصلۇ مۇقصانڸێزې عۇرۇس نۇځ ڸېدال.

هېنێصان بايبێڮۇن ماعارۇلازدا

عۇرۇس څاحباڸێدۇل څۇبڸێ باځێندال.

هانێصان بېهاراب عۇرۇس چاكماياڷ

چان ماعارۇلاصۇل ماعێرۇق ڸۇراب؟

هېنێصان بايبێڮۇن رێڮۇلێۺ ڸێمال، 

ماعارۇل ماڞ گۈچۈن عۇرۇس بۈسارال.

چان جال بۇصۇربانال ئېبېل - ئێنصۇڛا

اصلۇ كافۇرڸارال ڸێمال هارۇرال.

ڷێگاب تۇخۇماڷۇل ماعارۇلاصۇل

مێلاتښێن ڸالارېل ڸێمال داندڃوالېل.

كۇفرۇ طێبێطانا،  دێن زاعێفڸانا

زۇلمۇچاعاز ئێمام اسێر هاوێدال، 

ئێمان - ئێسلاماڷۇل ڨۇڄ زاعێفڸانا، 

ڨۇرۇل څالايالدې څازاڅ باځێندال.

څالا بۈسۇنێلان ساردار وۈخێزې، 

سۈڴۇن غۈنۈدا ڸې غۇراراب سالدات.

غالباڝ كوېردا ئۇنێن كێناز ڃۇحێزې

كامۇراو انڶنۇسڬۈ عافێښار رێڴې.

انا هېب كێنابڬۈ تارێخالداڬێ

ارابڬێ ځوارابڬێ خايێر ۺێب بێښۇن

ځوېزېعان وێڮێڃېو عۇرۇسازۇل ڞار

ڝاقڬۈ رېقۈن هېڃۈ نێڶېر قواطازدا.

قواطازدا ڞار ڨېزې ڝۇنۇن خۇطارال

ڞارال رېگېڶ رۇڬۈ رێگۇن خالقاڷۇل.

رۇغنال كارطێنێبې كواس - كواس بۇعارال

كێدا گۈچۈن تېلېل چارامۇل راگال؟

Гъуниб

Диццани гьаб Гъуниб гъогъол си гIадин

Гъваридаб кIкIалахъе цун реххилаан,

Щай гурелълъул гьениб гъалбацIал кквезе,

Гъирун гIурус гьабзаз гьужум гьабидал.

Диццани гьаб Гъуниб гъвар-гъвариялда,

Гъурараб щегI гIадин щущахъ балаан,

Щай гурелълъул гьениб гьаб Улкаялълъул

Гьунарги чIухIиги чIарбида лъедал.

Щай гурелълъул гьениб Дагъистаналълъул

ЦIцIар рагIарал васал асир гьаридал,

Щай гурелълъул гьениб щаргIалълъул ххвалчен

Шамилил кодосса капурасс индал.

Гьениссан бай бихьун дин –исламалълъул

Асслу мукъссанлъизе гIурус нух лъедал.

Гьениссан бай бихьун магIарулазда

ГIурус хъахIбалъидул хъублъи бахиндал.

Гьаниссан бегьараб гIурус чакмаялълъ

Чан магIарулассул магIирукъ лъураб?

Гьениссан бай бихьун рихьулищ лъимал,

МагIарул мацIцI кIочон гIурус босарал.

Чан жал буссурбанал эбел-инссуцца

Асслу капурлъарал лъимал гьарурал.

ЛълъикIаб туххумалълъул магIарулассул

Милатцин лъаларел лъимал дандчIвалел.

Купру тIибитIана, дин загIиплъана

ЗулмучагIаз имам асир гьавидал,

Иман-исламалълъул кьучIчI загIиплъана,

Кьурул хъалаялде хъазахъ бахиндал.

Хъала босунилан сардар воххизе,

СокIкIун гъонода лъе гъурараб салдат.

ГъалбацI кверда унин киназ чIухIизе

Камурав анлIнусго гIапицар рикIкIе.

Ана гьеб кинабго тарихалдаго

Арабги хварабги ххайир щиб бицун

ХвезегIан вихьичIев гIурусазул цIцIар

ЦIакъго рекъон гьечIо нилIер къватIазда.

КъватIазда цIцIар кьезе цIунун ххутIарал

ЦIцIарал рекIелI руго рикIкIун ххалкъалълъул.

Ругънал картIинибе квас-квас бугIарал

Кида кIочон телел чарамул ракIал?

Гьаб кечI хъвана Гьарадерихъа ГIабдулпатахIицца

ГIагараб рахьдал мацIцI عاڬاراب راڮدال ماڞ

مۇحاماد دێبێرمۇحامادێلازۇل

عاڬاراب راڮدال ماڞ،  دێر ماعارۇل ماڞ،

دێر رېگېڶ بېصاراب،  بێدۇڶ بېتاراب،

دێڛاڬێ ڨېلا مۇن دێرڬۈ دارسازدا،

دێر ڞالدۈڅابازې ما بۈسېيێلان.

هاب ماڞ دێيې ڨۇنا ماعارۇلاڛا،

ماعارۇل نامۇسڬۇن،  بېچېداب ئێرسڸۇن.

باڞادڬۈ ڝۇنې هېب،  بېچېد هابې هېب،

هېب ماڞاڷ ڞالېيێن حاسراتال كۇڃدۇل.

ماڞ گۈچاراب مێلات مۈلۈدا ڸۈلا،

مۈلۈدۇل عۈرڨ ڭوېزې چێ خۇطۇلارۈ،

خۇطاراب كێنابڬۈ هادێنڬۈياب جۈ،

هارداراو بېطېرهان،  ڝۇنې اوار ماڞ.

طۈڛېبې راڮدال ماڞ نێجېي بێښارال،

نێجېر ئۇلبۇل ڝۇنې،  خێرێياو الاه.

نێڶېي عۈلۈ عۇمرۇ مايێلان ڨۈلېي،

ڸێمال،  گۈچۈن تۈڬې نۇجېدا ئېبېل.

МухIамад ДибирмухIамадилазул.

ГIагараб рахьдал мацIцI, дир магIарул мацIцI,
Дир рекIелI бессараб, бидулI бетараб,
Диццаги кьела мун дирго дарсазда,
Дир цIцIалдохъабазе ма босейилан.

Гьаб мацIцI дие кьуна магIарулацца,
МагIарул намусгун, бечедаб ирслъун.
БацIцIадго цIуне гьеб, бечед гьабе гьеб,
Гьеб мацIцIалълъ цIцIалейин хIасратал кучIдул.

МацIцI кIочараб милат молода лъола,
Молодул гIоркь кквезе чи ххутIуларо,
ХхутIараб кинабго гьадингояб жо,
Гьардарав БетIергьан, цIуне авар мацIцI.

ТIоццебе рахьдал мацIцI нижей бицарал,
Нижер улбул цIуне, ххирияв Аллагь.
НилIей гIоло гIумру майилан кьолей,
Лъимал, кIочон тоге нужеда эбел.

Тамахаб агьлу буго: — Авар мацIцI бакIлъун бугин تاماځاب اهلۇ بۇڬۈ: — اوار ماڞ باگڸۇن بۇڬێن

هارادېرێڅا يۇسۇف مۇحامادێلازۇل

تاماځاب اهلۇ بۇڬۈ: — اوار ماڞ باگڸۇن بۇڬێن…

ڸاراعڸێيالدا رۇڬېل ماعارۇل رۈساباڶـڬێ

ماعارۇل ماڞاڷ څواراب ڞالۇلارېل داندڃوانا.

مۇعرۇل ڸارال ښۈڸاراب سۇلاڅ عۇرۇل راعالدا

ماعارۇل ماح ښۈڸێڃېل عېمېرڸۇلېل رێڮۇلا.

ماعارۇل ياحالداصا ماحرۇمال هېڃۈنێڬێ،

رۇحێياب تاربێياڷۇڶ تۈخڬۈ خۇطۇلېل رۇڬۈ.

تۈخال ئێشال عېمېرڸۇن عادلۇ بێخێڃۈنێڬێ،

عادالڸێياڷۇل ښۈ ڄێل كامۇرال عېمېر رۇڬۈ.

راڮدال ماڞالدا څواراب ڞالێزې ڸالارێلان،

ڞارۇيېڬۈ عادێنان گالڬێ گێڃۇن گاڸالا.

مېعېر بېڬاراب مېخاڷ ئێمان بېڬاراب عادێن،

ئۇمۇمۇزۇل ئێرساڷې خێلێفڸارال راتۇلا.

ڨۇراباڷې خارێڃېل،  ځۇرێب بېطۇن طێن كوێنڃېل،

تاماځاب اهلۇ بۇڬۈ: - اوار ماڞ باگڸۇن بۇڬێن.

ئۇلبۇز جێدېي كێنێداڅ كېڃڬۈ احێڃېب عادێن،

راڮدال ماڞالدېخۇن هېز مۇغ ۺايزېداي رېخۇلېب؟

مێلات ڝېخاراب مېخاڷ،  اواراوێن ابێزې،

اوار ماڞ ڸالارېصۇل ئێختێيارڬۈ بۇڬۈداي؟

احۇلڬۈحدې بالاهۇن بېرال رێڿۇلارېصدا،

ئۇمۇمۇزۇل قۈحېڮېي قادرۇيابڸۇن ڭۈلاداي؟

بېچېڸێ ۺۇن ڃۇحۇن چێ چانڬێ واتێزې وۇڬۈ،

چۈرخۈڶ،  رێطێ عادێناب بۇطادۇڶ ڞێڴێن بۇڬێۺ؟

ڸاي - ماخۺېل كامێلاوڬێ كێعانڬێ واتێلائان

ئۇمۇمۇزۇل ئێرس ۺوېڃېو ۺوالدې ۺواراو وۇگۇنێۺ؟

ادابێياتاڷۇلڬێ مادانێياتاڷۇلڬێ

ئۇستارزابازۇل ماعدان ماعارۇلڸێ بۇگێنڃێۺ؟

راڮدال ماڞ بۈڨێڃېصې واطان بۈڨێ شاكاب جۈ،

ئېڷۇل اداب تانانێ،  تالێحداي ناسێبڸۇلېب؟

مۇعرۇزۇل كۇرمۇزداصان كاركارۇن چواخۇن ئۇنېل

چابخێل ئێڛازۇل ڬۇهار بۇڬۈ نێڶېر ماڞاڷۇل،

عۇرڿێناب ئێخالداصا رۈخارال حانڄازۇلڬێ

حېرېنڸێ - حاسرات جۇبان بۇڬۈ نێڶېر ماڞاڷۇڶ.

نێڶ ئۇرهێرڬۈ ئۇهاراب ئۇلبۇزۇل حۇڮېلڸێدال،

كێنێداڬۈ راعاراب ماعارۇل كالامڸێدال،

"راڮدال ماڞێلان" ابۇن ڞارڬێ ڸۇن بۇڬېبڸێدال،

بېهێلێۺ اداب رېخۇن ئېب ڸالارێلان ڄېزې؟

راڮدال ماڞاڷ ڞالدۈلېب ماڞ بېرښێناب حێنڄاڷې،

ڞۈرۈل ڸېلا كاوۇدا فێكرۇ كامێلاص بۇسېن.

ڝێيال خاربازۇل چافار چۈداصا رېۺطۇنېڷۇل،

چۇرۇن كوېرالڬۇن ئێنا،  كۈدۈي بۈسێزې داندې.

ښۈحۈ ماحمۇد حالاي عۇن عاشێق طۇوالارېڷۇل،

عالێحاجێڅ،  حامزاتێڅ عېنېڭێزېڬێ ڭۈلا.

رۈقۈبڬێن ڬۈدېگانێب ڬارڬاراڷې ڬۇرېبڬێ،

مادانێياتاڷېڬێ ياراهۇنا نێڶېر ماڞ.

واطان تۇن قواطێر ڭاراز قادرۇيالدا ڝۇناراب،

ڝۇنې واڛ،  ماعارۇلاو،  ماعارۇل ماڞڬێ ڞارڬێ.

مېتېر ځوېزې باتانێ،  جاقا ځوېزې حادۇراو،

حامزاتێل راسۇل مۇنڬۇن هېب ماڞاڷێن گاڸالېو.

Гьарадерихъа Юсуп МухIамадилазул

Тамахаб агьлу буго: — Авар мацIцI бакIлъун бугин…

ЛъарагIлъиялда ругел магIарул росабалIги
МагIарул мацIцIалълъ хъвараб цIцIалуларел дандчIвана.
МугIрул лъарал цолъараб Сулахъ гIурул рагIалда
МагIарул махI цолъичIел гIемерлъулел рихьула.

МагIарул яхIалдасса махIрумал гьечIониги,
РухIияб тарбиялълъулI тоххго ххутIулел руго.
Тоххал ишал гIемерлъун гIадлу биххичIониги,
ГIадаллъиялълъул цо чIил камурал гIемер руго.

Рахьдал мацIцIалда хъвараб цIцIализе лъаларилан,
ЦIцIаруего гIадинан кIалги кIичIун кIалъала.
МегIер бегараб меххалълъ иман бегараб гIадин,
Умумузул ирсалълъе ххилиплъарал ратула.

Кьурабалълъе ххаричIел,  хуриб бетIун тIин квинчIел,
Тамахаб агьлу буго: - Авар мацIцI бакIлъун бугин.
Улбуз жидей кинидахъ кечIго ахIичIеб гIадин,
Рахьдал мацIцIалдеххун гьез мугъ щайзедай реххулеб?

Милат цIеххараб меххалълъ, Аваравин абизе,
Авар мацIцI лъаларессул иххтиярго бугодай?
АхIулгохIде балагьун берал риччуларессда,
Умумузул къохIехьей къадруяблъун кколадай?

Бечелъи щун чIухIун чи чанги ватизе вуго,
ЧорххолI, ритIи гIадинаб бутIадулI цIцIикIкIин бугищ?
Лъай-махщел камилавги кигIанги ватилаан
Умумузул ирс щвечIев щвалде щварав вукIунищ?

Адабияталълъулги маданияталълъулги
Устарзабазул магIдан магIаруллъи букIинчIищ?
Рахьдал мацIцI бокьичIессе ВатIан бокьи щакаб жо,
Элълъул адаб танани, талихIдай насиблъулеб?

МугIрузул курмуздассан каркарун чваххун унел
Чабххил иццазул гугьар буго нилIер мацIцIалълъул,
ГIурччинаб ихалдасса роххарал хIанчIчIазулги
ХIеренлъи-хIасрат жубан буго нилIер мацIцIалълъулI.

НилI ургьирго угьараб улбузул хIухьеллъидал,
Кинидаго рагIараб магIарул каламлъидал,
"Рахьдал мацIцIилан" абун цIцIарги лъун бугеблъидал,
Бегьилищ адаб реххун эб лъаларилан чIчIезе?

Рахьдал мацIцIалълъ цIцIалдолеб мацIцI берцинаб хIинчIчIалълъе,
ЦIцIорол лъела кавуда пикру камиласс бусен.
ЦIиял ххарбазул чапар чодасса рещтIунелълъул,
Чурун квералгун ина, кодой босизе данде.

ЦохIо МахIмуд хIалай гIун гIащикъ тIуваларелълъул,
ГIалихIажихъ, ХIамзатихъ гIенеккизеги ккола.
Рокъобгин годекIаниб гаргаралълъе гуребги,
Маданияталълъеги ярагьуна нилIер мацIцI.

ВатIан тун къватIир ккараз къадруялда цIунараб,
ЦIуне вацц, МАГIАРУЛАВ, магIарул мацIцIги цIцIарги!
Метер хвезе батани, жакъа хвезе хIадурав,
ХIамзатил Расул мунгун гьеб мацIцIалълъин кIалъалев.