Чарчурал гъудузул мугъал рекизе چارچۇرال غۇدۇزۇل مۇغال رېكێزې

٢٠١٥  سۈناڷۇل قۈبۇحێڶ مۈڞاڷۇل ٣ قۈ،  انڷځۇر قۈ - ئێتنێ قۈ

چارچۇرال غۇدۇزۇل مۇغال رېكێزې

مۇنڬێن دۇن ښاداڅال ئێځدالێل قۈيال

راځاڬێ عارشالدې،  عازێزاو هۇدۇل.

گێيالڬۈ گاڸارال څۈرۺۈل راغابێ، 

نێڶېي حالاي ڄاڬێ،  حۇرۇلعێنزابێ.

مۇن بۈرڮێڛا كواياب كېرېناڷۇل هان

گێحێنڬۈ بۇگێنڃۈ رۈڨێ هېڃۈڬۈ.

راڨۇڶې رېڞايال عادانێر بېرال

عۈدۈر رالاهێڃۈ،  بالاي هېڃۈڬۈ.

رۇح باڅۇدا ڸالېب ځوېلاڷۇل ڨۈعڸێ

دێر خێيالازداصا ڛېبې ڭېلاداي؟

قۈنۈ ڃوايڬۇن ڸالېب ځۈباڷۇل بېڞڸێ، 

ئۇنڬۈ،  هاب رۈڨێعان زاحماڸێلاداي؟

حاجێزابێ ئۇنېب څاحاب كاعبا رۇق، 

دێڛانێ كوېر ڃوانێ،  كوېش بۇگێناداي؟

قافێلا رېگۇنېب مېسېدێل ڬاما، 

دۇنڬێ داندې حانێ،  حاقداي بۇگێنا؟

رۈرخاتاب هۇندۇزدې هاواياب څێرغۇ، 

خێيال ۺێبداي بۇڬېب دێر وۈڨۇلېصۇل؟

څۈرۺۈل راغابازدې رۇماب ئێتارگۈ، 

راگ ڷێداداي بۇڬېب دێر هالماغاصۇل؟

وۈرې،  رۈڨێ تېلۈ،  تۇلاكاب څێرغۇ، 

قۈطنۈب بێښېن بۇڬێن ماڞێڅابازۇل.

بێخێلۈ،  هاوالێ،  هابۇراب قۈطێ، 

ڷێلڬۈ گالدێر رۇڬێن نێڶ گێيالڬۈڬێ.

نۇڅێد بېرال كوێنا،  چۇدكاز ځوېل كوێنا، 

بېك - بېكۇن كېرېن ڨۇن،  كوېردې واچێنا.

باڝال عاوۇسدێلا،  هابێ حافدېلا، 

مالاڨان باڅێلا ڬواجێ – دۇنێيال.

بۈرخاتاب ڨۇرۇڶې چانڬێ هابێلا، 

چارچۇرال غۇدۇزۇل مۇغال رېكێزې.

ۺواراب عۇرۇل باڨۇڶ ئۇردۇڬێ ڃوالا، 

هال قواطۇل خابارال خاچادۇلېل تۇن.

عېمېر قواقوادۇڬې،  قواطۇل عانگابێ، 

دۇن كاكۇنێۺ څوالېل كێرڬۈ تافتارال؟

قاداڶ ڝێك - ڝێكۇڬې،  ڞاحێلال بۈرڮال، 

دێر بێښۇنێۺ ئێنېب رێجاراب عۇمرۇ؟

هاب دۇنيال - عالاماڷ عايێب ڃوانێڬێ، 

عۇراب لاڬا بۇڬۈ،  باڿێلا دێڛا.

خالقۇل عالاماڷۇل رۈهۈ ۺوانێڬێ، 

رۇهۇناب چېرخ بۇڬۈ،  حېڮۈن يێگێنا.

بۈرخاتاب قادادې قۈقاب مالێ ڃوان، 

قېرڨۈن فايدا هېڃۈ،  عۈدۈي يێگێنا.

قادال ڬۈردابازدې ئێشانال هارۇن، 

طۈگاي صوېرێلارۈ دۇن دۇدا خادۇي.

عانخێل مارێن.

اوار خالقاڷۇل طۈڛېيېصېي كۈڃۈهان،  اوارێستانالداڬۈ ڞار راعاراي ماعابازۇل وا رۈڨۇل كۇڃدۇزۇل ئۇستار،  عانخێل مارێن هايۇنا ١٨٤٠ سۈناڷ رۇغجاب رۈسۇڶ. مارێن يێگۇن يێڬۈ هۈرڨۈصېب چېرخاڷۇل،  ڄېعېرال بېرازۇل،  ڄېعېرڴۇياب هۇرمال،  بېرݭێناي عادان.

Чарчурал гъудузул мугъал рекизе

Мунгин дун цадахъал ихдалил къоял

Рахаги гIаршалде, гIазизав гьудул.

КIиялго кIалъарал хъорщол рагъаби,

НилIей хIалай чIчIаги, хIурулгIинзаби.

Мун борхьицца кваяб кереналълъул гьан

КIихIинго букIинчIо рокьи гьечIого.

РакьулIе рецIцIаял гIаданир берал

ГIодор ралагьичIо, балай гьечIого.

РухI бахъуда лъалеб хвелалълъул кьогIлъи

Дир ххиялаздасса ццебе ккеладай?

Къоно чIвайгун лъалеб хобалълъул бецIцIлъи,

Унго, гьаб рокьигIан захIмалъиладай?

ХIажизаби унеб хъахIаб кагIба рукъ,

Диццани квер чIвани, квеш букIинадай?

Къапила рекIунеб меседил гама,

Дунги данде хIани, хIакъдай букIина?

Рорххатаб гьундузде гьаваяб хъиргъу,

Ххиял щибдай бугеб дир вокьулессул?

Хъорщол рагъабазде румаб итаркIо,

РакI лълъидадай бугеб дир гьалмагъассул?

Воре, рокьи тело, тулакаб хъиргъу,

КъотIноб бицен бугин мацIцIихъабазул.

Биххило, гьавали, гьабураб къотIи,

Лълъилго кIалдир ругин нилI кIиялгоги.

Нухъид берал квина, чудказ хвел квина,

Бек – бекун керен кьун, кверде вачина.

БацIал гIавусдила, гьаби хIапдела,

Малакьан бахъила гважи – дуниял.

Борххатаб кьурулIе чанги гьабила,

Чарчурал гъудузул мугъал рекизе.

Щвараб гIурул бакьулI урдуги чIвала,

Гьал къватIул ххабарал ххачадулел тун.

ГIемер къвакъвадуге, къватIул гIанкIкIаби,

Дун какунищ хъвалел кирго таптарал?

КъадалI цIик – цIикуге, цIцIахIилал борхьал,

Дир бицунищ инеб рижараб гIумру?

Гьаб дунял – гIаламалълъ гIайиб чIваниги,

ГIураб лага буго, баччила дицца.

Ххалкъул гIаламалълъул рогьо щваниги,

Ругьунаб черхх буго, хIехьон йикIина.

Борххатаб къададе къокъаб мали чIван,

Къеркьон пайда гьечIо, гIодой йикIина.

Къадал гордабазде ишанал гьарун,

ТIокIай ссвериларо дун дуда ххадуй.

ГIанхил Марин.

Авар ххалкъалълъул тIоццеессей кочIогьан, Аваристаналдаго цIцIар рагIарай магIабазул ва рокьул кучIдузул устар, ГIанхил Марин гьаюна 1840 соналълъ Ругъжаб росулI. Марин йикIун йиго гьоркьоссеб черххалълъул, чIчIегIерал беразул, чIчIегIеркIкIуяб гьурмал, берцинай гIадан.